کیاسه – اشکور

کیاسه و منده چینی

این یک رسمی بود و هنوز هم گاها اتفاق می افتد که درماه اردیبهشت تاخرداد قبل از ورود گوسفند به کوه کسانی که  نیرو وچابکی  داشتند ومی توانستند شبانه باگذراز تاریکی و برف و تگرگ و رعدوبرق و رگبارباران و عبوراز شیب و فرازهای تند و گذراز یخچالهای باشیب زیاد ، آماده ماجراجویی باشند ، قند و چایی و نان و مخلفات دیگر برمی داشتند و حدود ساعت ۱۲ شب راه می افتادند و حدود سحرگاه خودرا به امام زاده هاشم و راسران می رسانیدند وبعد از اندکی استراحت و تجدیدقوا ، حدود قبل از ساعت ۸ صبح خودرا به منده چال ( محل رشدمنده ) می رسانیدند منده گیاهیست شبیه شوید اما برگهای پهن تر و متمایل به سفید و کرکداردارد . بااین گیاه فقط سبزی پلو می پزند . این گیاه طعم خوشایند و خاصی دارد و ارزش این رادارد که باماجراجویی به آن دسترسی پیداکرد گویا این گیاه را فقط مردم اشکورمی شناسند و از آن استفاده می کنند . منده چال ما کیاسه ایها بعد ازراسران  دردروش سره و ایچاک و فقط درمناطق حدود بیش از ۲۰۰۰مترازسطح دریارشد می کند . منده را درگردنه طارم و الماس هم مشاهده کرده ام اما بعضی نوعی گیاه شبیه منده را می چینند و آن را به حساب منده می گذارند که به خرس منده معروف است و خیلی شبیه منده است ( منده واقعی متمایل به سفید و کرکداراست ) درکنارآن مردم ازمعدنی درمیارخ بنه خاکی بدست می آوردند که باآن سر خودرامی شستند . گیاهان دیگر ازجمله ماس گوله ، شنگ ، سیرکوهی ، چیچیم سفید ، آلش و انواع تره هم بخشی ازمحصولاتی بود که مردم ازکوه بدست می آوردند . بعضی که توانایی بیشتری داشتند گاهی راهشان رابه طرف ریواس کوه برای چیدن ریواس کج می کردند و تا گردنه گوان کوه پیش می رفتند که راه دراز و پرمشقتی بود اگر راه منده کوه ۲۴ ساعت تمام میشد راه ریواس کوه بیش از ۴۸ ساعت بود . من اولین بار در اواخردهه ۱۳۵۰ به منده چینی رفتم . به همراه : 

 سلطان خانم ، شهربانو دختررضا آقایی ، عباس باقی پور ، علی عموزاده ، خواهرم کبرا ، حفضه و صفیه دختران راضیه خانم  ، کبرادخترعقیل ، ارسلان یعقوبی ، محمد آقاجانی پسرولی خان ، رمضان جعفری و جمعی دیگرحدودبیش از   ۲۰ نفر .

منده 

درقدیم تر بسیاری ازمردم بخشی از روزی شان را ازراه چیدن بنفشه و گل گاوزبان که مخصوصا در رودخانه پیجان بصورت خودرو می رویید بدست می آوردند . تنها محصولی که ارباب از آنها نمی گرفت .  البته این کار دختران و پسران خیلی زرنگ و چابک بود که گاها به علت فقر ، پابرهنه از کیاسه تا وربن و پیجان و کافرلت و سی سرخرم دشت طی مسیرمی کردند . باورکردنی نیست اما حقیقت دارد بهترین کفش همان چموش بود که با چرم گاودرست می شد و افرادکمی درپاداشتند .

ژنگ(شنگ)وگل زیبایش

گذشته ازهمه اینها درکنارجویهایی که ازیخچالهای بالایی آب می گیردگل زردرنگی می روید بنام  فاطماکی   که بویش آدم رادیوانه خود می کند وکسی که به منده چینی می رفت حتما ازاین گل زیبا و خوشبو هم سوغاتی می آورد .

نظرات :